Ryzyka dla biznesu rosną

❗️Pod koniec lipca 2025 roku władze Ukrainy podjęły próbę podporządkowania sobie niezależnych instytucji antykorupcyjnych. Narodowe Biuro Antykorupcyjne Ukrainy (НАБУ) oraz Specjalna Antykorupcyjna Prokuratura (САП) od lat utrzymują wysoki poziom niezależności, co czyni je niewygodnymi dla obecnej ukraińskiej ekipy rządzącej. Z tego powodu władze od dłuższego czasu dążą do ograniczenia ich autonomii.

W ramach tej strategii uruchomiono szeroko zakrojoną kampanię informacyjną i polityczną, której celem była systematyczna dyskredytacja obu instytucji. Działania te objęły również zaangażowanie organów siłowych, w tym Służby Bezpieczeństwa Ukrainy (СБУ), co wskazuje na skoordynowany charakter całej operacji.

W ciągu zaledwie dwóch dni Rada Najwyższa przyjęła ustawę nr 12414, która przyznawała Prokuratorowi Generalnemu — osobie powiązanej bezpośrednio z prezydentem — prawo do przeglądu wszystkich postępowań prowadzonych przez NABU i SAP, wydawania śledczym wiążących poleceń oraz przekazywania lub zamykania spraw poza ich jurysdykcją. Prezydent Wołodymyr Zełenski podpisał ustawę natychmiast, już dzień po głosowaniu.

Po fali protestów społecznych oraz silnej presji międzynarodowej prezydent zapowiedział nowy projekt ustawy, którego celem było przywrócenie niezależności NABU i SAP. Nowelizacja została uchwalona przez parlament 31 lipca 2025 roku, a następnie podpisana jeszcze tego samego dnia. W ten sposób uchylono zapisy o podporządkowaniu obu instytucji Prokuratorowi Generalnemu. Niemniej jednak nowe regulacje pozostawiają SBU określone kompetencje kontrolne, co stwarza potencjalny kanał wpływu politycznego.

Sytuacja ta jednoznacznie pokazuje, że ukraińska władza podjęła najpoważniejszą od lat próbę ograniczenia niezależności kluczowych organów antykorupcyjnych. Próba ta została powstrzymana wyłącznie dzięki mobilizacji społeczeństwa obywatelskiego, oporu opozycji oraz zdecydowanej reakcji międzynarodowych partnerów Ukrainy.

‼️ Z powyższego wynika, że obecne władze Ukrainy nie wykazują pełnego zaangażowania w zwalczanie korupcji. Tego rodzaju działania generują konkretne ryzyka dla inwestorów zagranicznych i mogą istotnie utrudniać prowadzenie działalności gospodarczej na terytorium Ukrainy.